خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا): بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از مؤثرترین بخش‌های تولیدی در اقتصاد کشور محسوب می‌شود که برای توسعه نیازمند سرمایه‌گذاری است. بر اساس آمار ارائه‌شده، میزان سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی کمتر از پنج درصد گزارش شده است، در حالی که بعضی از قطب‌های کشاورزی در کشور با توجه به موقعیت اقلیمی و موقعیت استراتژیکی آنها و نزدیکی به مرزهای آبی می‌توانند برای توسعه تجارت کشاورزی مورد توجه قرار گیرند. استان هرمزگان با توجه به شرایط خاص اکولوژیکی و گرمسیری بودن آن یکی از پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی محسوب می‌شود که با جذب سرمایه و ارائه آمار و اطلاعات شفاف از وضعیت موجود می‌تواند در کشاورزی مدرن و عبور از کشاورزی سنتی و دوره گذار آن مدخل مناسبی باشد. در این باره با شیما ورزنده، نخستین بانوی مدیر جهاد کشاورزی کشور در استان هرمزگان که به‌عنوان دانش‌آموخته بومی منطقه رودخانه شهرستان رودان توانسته پس از هشت سال فعالیت و ارائه تحقیقات مؤثر در حوزه گندم و کلزا این سمت اجرایی را در اختیار بگیرد، به گفتگو نشسته‌ایم. اگرچه با توجه به فاصله جغرافیایی دفتر خبرگزاری کشاورزی ایران با محل استقرار مصاحبه‌شونده، امکان عکاسی از سوی خبرنگار ما فراهم نشد و روابط عمومی آن سازمان نیز با این استدلال که ارسال عکس این بانوی مدیر، خلاف مصالح و مقررات سازمان است، از ارسال عکس مصاحبه‌شونده به دفتر خبرگزاری جهت انتشار ممانعت کرد.     پتانسیل کشاورزی منطقه رودخانه چیست؟ منطقه رودخانه به لحاظ اقلیمی و نوع محصولات تولیدی بسیار متنوع است، به‌طوری که بیش از سه‌هزار هکتار به کشت محصولات زراعی، گندم و کلزا، اختصاص دارد و همچنین محصولات سبزی و صیفی ازجمله پیاز، گوجه‌فرنگی، خیار سبز، بادمجان، فلفل، سیب‌زمینی و هندوانه از دیگر محصولات این منطقه به‌شمار می‌رود. همچنین بیش از 12 هزار هکتار از اراضی کشاورزی رودخانه به محصولات باغی اختصاص دارد که کشت خرما، مرکبات، زیتون و انگور مهم‌ترین محصولات منطقه است و رودخانه توانسته با برداشت نخستین انگور کشور، اولین نوبرانه انگور را راهی بازار کند.   یکی از مشکلات استان هرمزگان آفت جاروئک لیموترش است. برای مبارزه با این آفت چه اقداماتی در دستور کار قرار گرفته است؟ جایگزینی ارقام لیموترش با ارقام معرفی‌شده و مقاوم به بیماری نظیر پرشین و لیمولیبون و همچنین جایگزینی نهال‌های آلوده به جاروئک لیموترش با مرکبات کیفی نظیر پرتقال والنسیا در دستور کار قرار دارد. همچنین جایگزینی باغ‌های آلوده با نهال میوه‌های گرمسیری نظیر گواوا، چیکو، فالسا و کنار نیز ازجمله اقداماتی است که برای مبارزه با جاروئک لیموترش در دستور کار قرار گرفته است.   برای توسعه کشاورزی منطقه چه برنامه متمایزی دارید؟ استفاده از پتانسیل بخش خصوصی و به‌کارگیری ظرفیت دانش‌آموختگان بخش کشاورزی مهم‌ترین سرمایه هر منطقه برای توسعه تولید و بهره‌وری است. استفاده از دانش‌آموختگان کشاورزی که توانسته‌اند اطلاعات به‌روز و آکادمیک از مراکز علمی دریافت کنند و انتقال تجارب آنها به مزارع و بخش کشاورزی مهم‌ترین ابزاری است که می‌تواند به توسعه بخش کشاورزی و تولید منجر شود. تشکیل شرکت‌های خدمات مشاوره و کلینیک‌های مشاوره‌ای به‌منظور توسعه تولید، ارائه خدمات مشاوره‌ای به کشاورزان و ارتقاء سطح دانش آنان همواره می‌تواند ضمن افزایش تولید و بهره‌وری، ورود به کشاورزی صنعتی و پیشرفته لقب بگیرد. برگزاری کلاس‌های ترویج در محیط باز و دعوت از همه کشاورزان در فضای صمیمی یکی از راهبردهایی است که در منطقه رودخانه پیش از این پاسخ داده شده است و برای انتقال دانش و تجربه به مزرعه می‌تواند کارگشا باشد. دانش‌آموختگان بخش کشاورزی در صورتی که به‌کار گرفته شوند و بتوانند در روستاها به‌عنوان کانون‌های تولید حضور پیدا کنند، نقش مؤثری در افزایش بهره‌وری و استفاده متعادل آب، خاک و نیروی انسانی دارند که به‌عنوان زیربنای توسعه باید در دستور کار قرار گیرند و در رودخانه با تشکیل شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای و کلینیک‌های مشاوره‌ای به استقبال توسعه کشاورزی خواهیم رفت.   حمایت از بخش خصوصی را چگونه دنبال خواهید کرد؟ ارائه تسهیلات به بخش خصوصی برای توسعه آبیاری تحت فشار، اصلاح الگوی کشت و همچنین احداث گلخانه برای کشت صنعتی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی از بخش خصوصی است. هرچند کشاورزان بومی منطقه سال‌ها است به کار کشاورزی فعالیت دارند، اما از توان مالی قابل توجهی که بتواند برای کشاورزی صنعتی به‌کار گیرند، برخوردار نیستند، لذا هدایت تسهیلات بانکی به آن بخش از کشاورزان و فعالان بخش خصوصی که مایلند با افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه تولید به فعالیت کشاورزی بپردازند، از مهم‌ترین حمایت‌های صورت‌گرفته از توان بخش خصوصی است. کنجد به‌عنوان یکی از محصولات جایگزین ذرت به‌شمار می‌رود که در راستای الگوی کشت، ارائه تسهیلات و امکانات مشاوره‌ای به‌منظور تبدیل اراضی در دستور کار این سازمان قرار دارد. همچنین توسعه کشت متراکم با امکانات به‌روز به‌منظور صرفه‌جویی در مصرف آب یکی از فعالیت‌های تأکیدشده در رودخانه رودان هرمزگان است که به‌نظر می‌رسد با توجه به الگوهای کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته منطقه با کشت گلخانه‌ای، ضمن جلوگیری از هدررفت آب امکان برداشت چهارفصل وجود دارد که جز با هدایت سرمایه و انگیزه بخش خصوصی به فعالیت در این حوزه اجرایی نخواهد شد.   صنایع تبدیلی در بخش رودخانه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ هرچند رودخانه یکی از مهم‌ترین مناطق کشاورزی رودان به‌شمار می‌رود که توانسته با تولید پرتقال، لیموترش، لیموشیرین، نارنگی، انگور و خرما یکی از قطب‌های کشاورزی منطقه قرار گیرد، اما در حوزه صنایع تبدیلی با ظرفیت‌های خالی بسیاری روبه‌رو است. در این راستا برای جذب سرمایه بخش خصوصی در حوزه صنایع تبدیلی خرما، برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است.   صنایع تبدیلی خرما با چه محصولاتی وارد بازار می‌شود؟ چیپس و شیره خرما همراه عسل، قند، قند مایع، سس، رنگینک، حلوا، شیرینی و الکل خرما از مهم‌ترین محصولاتی است که می‌تواند به‌عنوان صنایع تبدیلی و محصولات ثانویه خرما تولید شود. بخش خصوصی سرمایه‌گذار در حوزه صنایع تبدیلی که از بومیان منطقه هستند، پس از ارائه طرح پیشنهادی خود به سازمان، اکنون در مرحله صدور پروانه برای شروع فعالیت‌های خود هستند که انتظار می‌رود با تمرکز فعالیت و راه‌اندازی صنایع تبدیلی خرما، میزان تولید، نوع بسته‌بندی و سرانه مصرف خرما روند افزایشی به خود بگیرد. از آنجا که خرما یکی از محصولاتی است که می‌تواند در ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی منطقه مؤثر باشد، نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی بازارپسند و همچنین نداشتن برنامه بازاریابی، ضرر و زیان قابل توجهی متوجه کشاورزان می‌کرد که تلاش شد با جذب سرمایه‌گذار خصوصی، ضمن تعریف فرصت‌های اشتغال برای توسعه تولید خرما و صنایع تبدیلی آن مدخلی ایجاد شود./   گفتگو: فاطمه مهردادیان A-940504-02