وزارت جهاد کشاورزی مسئول سلامت سفره مردم است و باید بتواند با کاهش مصرف نان، گندم و برنج علاوه بر افزایش سلامت، وابستگی به واردات را کم کند. عضو هیأت‌علمی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با اشاره به بحران کم‌آبی که در سال‌های اخیر با آن روبه‌رو بودیم، از پررنگ‌تر شدن این بحران در سال‌های آینده و تبدیل هرچه بیشتر اراضی آبی به دیم خبر داد و گفت: با توجه به این روند، زراعت دیم اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و باید به تحقیقات در این زمینه بهای بیشتری بدهیم. رضا حق‌پرست افزود: در حال حاضر تلاش می‌کنیم با معرفی ارقام جدید و مقاوم به خشکی و روش‌های به‌زراعی و ترویجی میزان تولید در واحد سطح را به بیشترین حد برسانیم. وی با تأکید بر اینکه متأسفانه فرهنگ غذایی ما با شرایط خشک اقلیمی کشور هماهنگ نیست، خاطرنشان کرد: چرا باید در کشوری با این حجم خشکسالی و بحران آب، شاهد مصرف برنج و گندم چندین برابر سرانه جهانی باشیم! حق‌پرست میانگین مصرف جهانی گندم را 67 کیلوگرم عنوان کرد و ادامه داد: سرانه مصرف گندم در کشور 167 کیلوگرم است که باید بتوانیم با فرهنگ‌سازی این میزان را کاهش دهیم. وی با بیان اینکه در کشور خشکی مانند ایران نباید برنج دومین محصول غذایی پرمصرف بعد از گندم باشد، تصریح کرد: باید بتوانیم محصولات دیم همچون نخود را که بسیار سازگار با اقلیم خشک ایران هستند و ارزش غذایی‌شان به مراتب بیشتر از برنج است را وارد سفره ایرانی کنیم. عضو هیأت‌علمی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم با اعتراض به رتبه سیزدهم ایران در بین کشورهای پرمصرف برنج دنیا یادآور شد: باید با حمایت از تولید داخلی نخود، باعث افزایش مصرف این محصول در کشور و منابع از صادرات آن شویم. حق‌پرست با اعلام اینکه مصرف سرانه برنج 42 کیلوگرم، اما مصرف سرانه نخود سه کیلوگرم است، تأکید کرد: برای رسیدن به خودکفایی در تولید برنج، تنها به فکر افزایش تولید هستیم و به مصرف منطقی این محصول فکر نمی‌کنیم. وی اظهار داشت: با مصرف منطقی برنج، گامی به سوی خودکفایی پایدار برخواهیم داشت و با کاهش 50 درصدی مصرف این محصول، برنج تولید داخل نیاز مردم ایران را برآورده می‌کند. حق‌پرست با انتقاد از حمایت بیش از حد وزارت جهاد کشاورزی از تولید گندم گفت: این حمایت همه‌جانبه باعث عدم رعایت اصول زراعت دیم از سوی کشاورزان شده و بدون رعایت تناوب کشت، تنها با افزایش کاشت گندم روبه‌رو هستیم که در نهایت باعث کاهش عملکرد می‌شود. وی همچنین افزود: وزارت جهاد کشاورزی باید مصرف کمتر نان، گندم و برنج را در کشور ترویج کند، حتی نیاز به محصولات جایگزین نیز نداریم؛ تنها کافی است کمتر مصرف کنیم تا علاوه بر افزایش سلامتی، وابستگی خود را به واردات کمتر کنیم. عضو هیأت‌علمی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم خاطرنشان کرد: برای نجات کشور از بحران کم‌آبی نیازمند بسیج همگانی هستیم، بی‌شک مطمئن باشید عواقب این بحران کمتر از عواقب جنگ نیست. حق‌پرست ادامه داد: با توجه به شرایط خشک ایران باید مصرف محصولات کم‌آب‌بر را افزایش دهیم و این محصولات را نه‌تنها جایگزین برنج و گندم، بلکه جایگزین گوشت نیز کنیم. وی تصریح کرد: اگر مصرف سرانه نخود 10 کیلوگرم شود، یعنی تقریباً هفت کیلوگرم افزایش نسبت به سه کیلوگرم فعلی و به همین میزان سرانه مصرف برنج کاهش یابد، خواهیم توانست واردات برنج را یک‌سوم کاهش دهیم. حق‌پرست یادآور شد: وزارت جهاد کشاورزی متولی تولید مواد غذایی است و باید در جهت مقابله با بحران آب و همچنین افزایش سلامت مردم تولید محصولات دیم را افزایش دهد و از کشاورزان فقیر دیم‌کار نیز حمایت کند. وی با بیان اینکه مردم با مصرف هر لقمه، رأی می‌دهند چه محصولی تولید شود، تأکید کرد: در حال حاضر به‌دلیل مصرف پایین محصولات دیم و قیمت پایین آن، کشاورزان انگیزه‌ای برای تولید ندارند و ترجیح می‌دهند گندم تولید کنند. عضو هیأت‌علمی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم اظهار داشت: هم‌اکنون هیچ برنامه‌ای برای هماهنگ کردن فرهنگ غذایی مردم با شرایط خشک اقلیمی ایران وجود ندارد و وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت هیچ‌کدام مسئولیت قبول نمی‌کنند که این نشان‌دهنده عدم هماهنگی در دولت است. حق‌پرست همچنین گفت: مصرف کم برخی محصولات به معنی ریاضت کشیدن نیست، بلکه تنها تلاش می‌کنیم فرهنگ غذایی‌مان را تصحیح کنیم. وی در ادامه افزود: در حال حاضر به‌دلیل بحران کم‌آبی و تبدیل شدن دوسوم اراضی کشاورزی به بیابان، سطح کشت محصولات دیم به اجبار افزایش یافته است، در حالی که باید این افزایش به اختیار باشد و با افزایش سطح آگاهی مردم، سطح کشت محصولات دیم را افزایش دهیم. حق‌پرست با اشاره به تحریم سیب لهستان از سوی روسیه خاطرنشان کرد: پس از این تحریم، مردم کمپین "سیب گازبزن" را راه‌اندازی کردن و به کمک باغداران لهستانی آمدند، مردم ما نیز در این برهه زمانی باید به کمک کشاورزان فقیر دیم‌کار بیایند. وی در پایان با عنوان اینکه با تصحیح فرهنگ غذایی خواهیم توانست مانع ورود محصولات تراریخته به کشور نیز شویم، تصریح کرد: تولید و واردات این محصولات در بسیاری از کشورهای جهان قدغن شده است و تغییر در سفره غذایی، می‌تواند راهی برای نجات از مخاطرات مصرف محصولات تراریخته باشد./   خبرنگار: افسانه زعیم‌زاده A-940721-05