چاق ترين هاي ايران ركورددار سرطان معده

به گزارش ايرنا بيماري سرطان كه به زبان ساده آن را ناشي از تكثير مهارنشده سلول ها مي دانند، يكي از عوامل اصلي بروز مرگ و مير در جهان امروز شناخته شده كه بعد از بيماري‌هاي قلبي، عروقي دومين عامل شايع مرگ و مير در كشورهاي توسعه ‌يافته و سومين عامل مرگ در كشورهاي كمتر توسعه‌ يافته معرفي مي شود.
استان مازندران با حدود سه ميليون و 300 هزار نفر جمعيت يكي از استان هايي است كه همواره شايعات و اخباري مبني بر بالاتربودن ميانگين شيوع سرطان در اين استان نسبت به ميانگين كشوري در بين عامه و رسانه ها مطرح است.
اين در حالي است كه رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران با رد اين شايعه، تنها جغرافياي سرطان را به دليل شيوع سرطان معده در اين استان، متفاوت با ديگر نقاط كشور عنوان مي كند.
***سرطان معده شايع ترين سرطان در مازندران/سرطان سينه و مري شايع ترين در كشور
دكتر قاسم جان بابايي در گفت وگو با ايرنا اظهاركرد: در نوار شمالي ايران سرطان دستگاه گوارش همانند معده، روده بزرگ و مري شايع تر و بالعكس در نوار جنوبي ايران آمار شيوع اين نوع سرطان ها پايين تر است.
اين فوق تخصص خون و آنكولوژي افزود: اين در حالي است كه بر اساس اعلام وزارت بهداشت سرطان سينه شايع ترين سرطان در بين زنان و سرطان مري شايع ترين در بين مردان كشور است.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران گفت: در مطالعه اي كه در 20 سال اخير توسط اين دانشگاه انجام شده و با مقايسه اطلاعات دو دهه، مي توانيم بگوييم در حال حاضر ميزان ابتلا به سرطان معده كه رايج ترين سرطان دستگاه گوارش در استان مازندران و كشنده ترين نوع سرطان است، در حال كاسته شدن است و بر ميزان بروز سرطان روده بزرگ كه قابل علاج ترين سرطان اين دستگاه است، افزوده شده است.
***تغيير رفتار، بيش از 50 درصد بروز سرطان را كاهش مي دهد
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران گفت: مهمترين عوامل تاثيرگذار در بروز سرطان معده در مردم مازندران رفتار افراد شامل اضافه وزن و چاقي، كم تحركي، حجم غذاي سنگين و چرب و سرخ كردني، مصرف سيگار و الكل كه در حال افزايش است و بهداشت دهان و دندان مي باشد كه تمامي اين عوامل با تغيير رفتار و عادات مردم قابل پيشگيري هستند.
وي تاكيد كرد: عامل ديگر عوامل محيطي شامل آلاينده هاي محيطي، دسترسي مواد صنعتي، شيميايي و فاضلاب ها به آب هاي سطحي مازندران و آلودگي آب آشاميدني است كه به دليل وجود مواد سرطان زا در بروز اين بيماري موثرند.
دكتر جان بابايي گفت: استفاده از سموم كشاورزي خطرناك و غيراستاندارد نيز عامل مهم ديگر است كه به رغم مديريت درست جهاد كشاورزي استان در اين امر، هنوز برخي كشاورزان از روي ناآگاهي مبادرت به خريد و استفاده سموم خطرناك، غيراستاندارد و نامناسب با صيفي جات به خاطر ارزان بودن و يا درجه آفت كشي بالا از افراد غيرفني و مجاري غيرقانوني مي كنند.
وي افزود: كشاورزان بايد آگاه شوند كه لازم است سموم كشاورزي با استانداردها تهيه و شرايط سم پاشي هم بايد رعايت شود.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران به افزايش مصرف نان بربري در سبد نان مردم مازندران اشاره و تاكيد كرد: نان بربري به دليل برخورداري از خمير زياد نشاسته بيشتري در خود دارد كه ذخيره بيش از حد آن خود موجب بروز سرطان مي شود.
وي مردم را به استفاه از نان ها با خمير و نشاسته كمتر، از جمله نان لواش و سنگك با روش پخت سنتي توصيه كرد و افزود: مصرف برنج و مواد غذايي چرب نيز مناسب نيست و اين در حالي است كه بسياري از رستوران ها خورشت را از فهرست غذاي خود به دليل عدم استقبال مشتريان حذف كرده و آن را با مواد سرخ شدني جايگزين كرده اند.
دكتر جان بابايي خاطرنشان كرد: دانش مردم مازندران بايد بالا رود، بايد به مردم آگاهي داد حجم غذا، مصرف برنج و غذاهاي چرب را كاهش داده و به سمت نيم پرس (مقدار) كردن غذا و مصرف خورشت روي آورند.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران فرهنگ سازي در زمينه مصرف سبزيجات و فوايد آن را نيز متذكر شد و گفت: مصرف ميوه و سبزيجات در بين مردم مازندران به عنوان استاني كه خود قطب كشاورزي است، از ميانگين كشوري پايين تر و مايه تاسف است.
دكتر جان بابايي تاكيد كرد: تغيير رفتار و سبك زندگي بيش از 50 درصد بروز سرطان بويژه سرطان هاي دستگاه گوارش را كاهش مي دهد
بر اساس آمار رسمي نزديك به دو سوم از جمعيت استان اضافه وزن دارند، به گونه اي كه هم اكنون 61.7 درصد زنان و 47 درصد مردان مازندراني چاق هستند، چاقي نتيجه برهم خوردن تعادل ميان انرژي دريافتي و تحرك است كه بر اين اساس 98 درصد زنان و 92 درصد مردان مازندراني كم تحرك اند كه اين آمار در كشور 96.3 و 87.3درصد است.
***مازندران رتبه اول چاقي در كشور را دارد
كارشناس مسئول تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي مازندران نيز در گفت وگو با ايرنا اظهاركرد: استان مازندران رتبه اول در اضافه وزن و چاقي در كشور را دارد و چاقي يك فاكتور موثر در ابتلا به سرطان معده است بنابراين حفظ وزن ايده ال با تغيير سبك زندگي از جمله تغذيه صحيح و تحرك بدني ميتواند احتمال ابتلا به سرطان را كاهش دهد.
جلال نوروزخواني افزود: خوردن غذاي چرب با حجم زياد و مصرف غذاها و ترشي هاي مانده و نمك سود شده و كم تحركي، مصرف زياد فست فودها به عنوان غذاهاي پرحجم كه با روغن و ادويه زياد تهيه مي شوند و نيز خوردن برنج زياد به دليل برخورداري از نشاسته فراوان از جمله دلايل چاقي مردم اين استان است.
وي گفت: براي مبارزه با اين عارضه بزرگسالان حداقل پنج روز در هفته را به‌ مدت نيم ساعت بايد فعاليت فيزيكي متوسط تا شديد داشته و براي كودكان و نوجوانان نيز روزانه انجام 60 دقيقه فعاليت فيزيكي و به تناوب حداقل پنج روز در هفته لازم است.
اين كارشناس تغذيه تاكيد كرد: مصرف زياد نمك نيز خطر ابتلا به سرطان معده را افزايش مي دهد كه براساس تحقيقات، مازندراني ها دو تا سه برابر از حد مورد نياز كه مقدار آن سه تا پنج گرم است، نمك مصرف مي كنند.
نوروزخواني گفت: بايد مصرف گوشت هاي فرآوري شده مثل سوسيس و كالباس و غذاهاي كنسروشده كه حاوي نمك زيادي است، نيز به حداقل برسد.
نوروزخواني توصيه كرد: مردم براي طعم دادن به غذا، به جاي نمك از چاشني هاي ديگر مثل سبزي هاي معطر، سير و آب ليمو استفاده كنند.
وي گفت: افرادي كه سوء تغذيه دارند و بدنشان با كمبود كالري مواجه است نيز بيشتر از ديگران در معرض ابتلا به سرطان معده قرار دارند، همچنين كمبود پروتئين ها و ويتامين ها بويژه ويتامين هاي C و A و متعادل نبودن مصرف ماهي و مرغ به همراه گوشت قرمز كه منبع پروتئين است، نيز از ديگر دلايل ابتلا به سرطان معده است.
كارشناس مسئول تغذيه معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي مازندران تصريح كرد: مصرف ميوه‌ جات و سبزيجات به‌خاطر برخورداري از مواد مغذي شامل ويتامين‌ها و مواد معدني و مواد شيميايي مفيد براي بدن داراي اثرات مفيدي بر سلامتي انسان ها است كه اين مصرف در مازندران پايين است.
نوروزخواني تاكيد كرد: استفاده از حداقل پنج واحد ميوه و سبزي در روز و همچنين غذاهاي گياهي غني از پروتئين و نشاسته مثل غلات، لوبياها و سيب‌زميني، مقدار زيادي از مواد مغذي ضد سرطان را به بدن مي رساند.
وي افزود: رژيم غذايي يكي از مهم ‌ترين قسمت‌هاي پيشگيري و درمان سرطان است.
به گفته وي با اجراي طرح تحول سلامت، كارشناسان تغذيه در مراكز بهداشتي درماني استان مازندران در حال ارائه مشاوره تغذيه و رژيم درماني بصورت رايگان به مردم هستند.
***مراجعه زودهنگام تنها راهكار درمان براي بيمار سرطاني است
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران خاطرنشان كرد: تمامي انواع سرطان ها به شرط مراجعه زودهنگام بيمار در مرحله اوليه كه بيماري قابل جراحي بوده و امكانات درمان با شيمي و پرتو درماني وجود دارد، قابل درمان هستند و برعكس بيماري با توموري كه وارد مرحله پيشرفته شده، لاعلاج خواهد بود.
دكتر جان بابايي گفت: عدم ابتلا به سرطان به طور كلي در يك جامعه امري غيرممكن است، حتي در كشورهايي همچون اسكانديناوي، نروژ و سوئد كه بهترين شاخص هاي بهداشتي را دارا هستند نيز سرطان در حال افزايش است و نمي شود مانع از بروز كامل اين بيماري شد.
فوق تخصص خون و آنكولوژي افزود: هرچه سن بالاتر مي رود ابتلا به سرطان نيز افزايش مي يابد، زيرا مهمترين علت ابتلا به سرطان، سن است و براين اساس هرچه ميانگين اميد به زندگي در جامعه اي بالاتر مي رود خطر بروزسرطان و ميزان شيوع آن نيز در آن جامعه بيشتر مي شود.
وي تاكيد كرد: در مازندران اميد به زندگي نسبت به دهه هاي اخير بيش از 25 سال افزايش داشته به گونه اي كه در حال حاضر اين نرخ در زن هاي مازني 81 و در مردها 76 سال است.
دكتر جان بابايي تصريح كرد: با افزايش عمر، احتمال ابتلا به بيماري هاي مزمن مثل ديابت، فشارخون و سرطان افزايش مي يابد.
به گفته وي افزايش سرطان پديده اي است كه در كل دنيا مشهود است اما مهمترين اتفاقي كه افتاده تغيير جغرافياي سرطان در برخي كشورها از جمله سوئد به خاطر زيرساخت هاي ايجاد شده در حوزه سلامت و آگاهي مردم، مراعات رژيم غذايي و رعايت عوامل زيست محيطي است كه موجب كاهش سرطان معده شده اند كه با تشخيص زودهنگام آمار مرگ و مير آن را نيز كاهش داده اند.
دكتر جان بابايي افزود: عملا شيوع سرطان در همه جاي دنيا در حال افزايش است اما نكته قابل توجه كاهش مرگ و مير ناشي از اين بيماري به خاطر پيشرفت هايي است كه در مرحله تشخيص و درمان صورت گرفته است.
وي مهمترين راهكار براي پيشگيري از بروز سرطان را آگاهي دادن به مردم و افزايش دانش آنان دانست و تاكيد كرد: اين مهم از طريق سيستم شبكه بهداشت و درمان مازندران، رسانه ها و صدا و سيما در حال انجام است.
دكتر جان بابايي گفت: آموزش زنان خانه دار در زمينه مديريت تغذيه خانواده و نيز تغيير عادت مردان مازني، افزايش اطلاع رساني و آموزش ها ازطريق ارتباط جمعي، آموزش مردمان روستاها توسط رابطين و كارشناسان بهداشت در مراكز بهداشت روستايي اقدامات لازم براي افزايش آگاهي مردم است.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي مازندران به فعاليت 6 مركز جامع سرطان در اين استان اشاره و تاكيد كرد: اقدامات تشخيصي و درماني رايگان اين مراكز در اختيار بيماران قرار مي گيرد و نيز يكي از بزرگترين مراكز تحقيقات جامع سرطان كشور در اين استان فعال است.
***ثبت مشخصات 15 هزار بيمار سرطاني مازندران در سامانه
مسئول واحد ثبت بيماري سرطان در دانشگاه علوم پزشكي مازندران نيز در گفت وگو با ايرنا اظهاركرد: سامانه ثبت بيماران سرطاني اين استان از ابتداي سال 95 به منظور ثبت دقيق آمار و مشخصات بيماران سرطاني راه اندازي و آغاز بكار كرد.
مجيد يعقوبي افزود: جمع آوري داده هاي سرطان به دستور وزارت بهداشت، در 12 استان كشور از جمله مازندران به صورت دقيق و علمي در حال انجام است و اين داده ها و گزارشات علمي مبناي تحقيق متخصصان براي ريشه يابي و چاره انديشي در مورد اين بيماري قرار خواهد گرفت.
وي گفت: بر اساس آخرين آمار مستند موجود ابتلا به سرطان در استان مازندران در سال 93 بيش از چهار هزار مورد جديد بوده و در هريك از سالهاي 93 و 94 يكهزار و 900 بيمار سرطاني در اين استان جان خود را از دست داده اند.
يعقوبي افزود: سرطان بيماري سنين پيري است و به دليل افزايش طول عمر و رفاه جمعيت از يكسو و كاهش تحرك و تغيير فرهنگ تغذيه در جامعه و مصرف غذاهاي كارخانه اي شاهد افزايش بروز اين بيماري هستيم.
وي ميزان بقاي بيماران سرطاني در جوامع مختلف را متفاوت دانست و تاكيد كرد: ميزان بقا بعد از تشخيص نوع سرطان در ايران به دليل برخورداري از امكانات تشخيصي و درماني خوب بيشتر از بسياري كشورهاست و تنها نياز به اطلاع رساني در مورد مراجعه زودهنگام بيماران پس از بروز علائم است.
يعقوبي گفت: سيستم بهداشتي مازندران ضعيف نيست و نقاط محروم زيادي نيز ندارد و از سويي از فرهنگ بهداشتي پايين تري نسبت به كشور برخوردار نيست تنها رفتار و تغيير سبك زندگي مردم اين استان را مهمترين عامل در بروز بيماري سرطان معده مي توان عنوان كرد.
وي خاطرنشان كرد: نياز است اطلاعات بيماري سرطان در اين استان بدرستي و مستند جمع آوري و نوشته شود تا با مقايسه آن با وضعيت متوسط كشوري بويژه استان هاي مجاور و مشابه از لحاظ شرايط فرهنگي، اقتصادي و ژنتيكي همچون گيلان و گلستان، وضعيت سرطان استان مشخص گردد.
يعقوبي مهمترين نكته در مورد بيماري سرطان را پيشگيري و در مرحله دوم تشخيص و در مرحله سوم درمان خوب دانست و گفت: كاهش استرس و نيز برخورداري از روحيه مبارزه جو در بيمار نيز در درمان و بقاي بيماري موثر است.
***علائم سرطان
دردهاي مداوم به دلايل نامشخص، كاهش وزن بدون دليل، نفخ كردن مداوم، تغييرات سينه و خونريزي غيرعادي در خانم ها، تغييرات پوستي، بروز مشكل در بلع، درد شكم و افسردگي به طور همزمان بويژه در زنان، مشكلات گوارشي و سوءهاضمه بدون هيچ دليل مشخص، سرفه هاي مداوم، خستگي، تب مداوم و بدون دليل و عفونت دهاني از جمله متداول ترين علائم سرطان هستند كه بايد جدي گرفته شوند.
***توصيه هايي براي مبارزه با سرطان
ترك سيگار، افزايش مصرف غلات و ميوه و سبزيجات از جمله سير، كاهش وزن، ورزش و تحرك بدني، محافظت از پوست در برابر آفتاب و مصرف ويتامين دي از جمله راهكارهاي و توصيه هاي پزشكان براي مبارزه با بروز سرطان است.
به گزارش موسسه تحقيقات، درمان و آموزش سرطان ايران، سرطان در كشور ما سالانه بيش از 30 هزار ايراني را به كام مرگ مي كشاند و با افزايش اميد به زندگي و افزايش درصد سالمندي در جمعيت كشور، دور شدن سبك زندگي از محيط پاك و بدون آلاينده‌هاي سرطان‌ زاي صنعتي انتظار مي‌رود موارد بروز سرطان در 2 دهه آينده به 2 برابر افزايش يابد.
بنابر پيش‌بيني سازمان بهداشت جهاني، بروز سرطان در ايران در سال 1399 شمسي به حدود 86 هزار مورد در كل جمعيت و ميزان مرگ و مير ناشي از سرطان به حدود 63 هزار مورد خواهد رسيد و ماحصل اين آمارها و گزارش‌ها نشان مي‌دهد كه توجه ويژه‌اي به اين موضوع لازم است.
خبرنگار:فاطمه رحمتي*انتشاردهنده: سيدمحسن حسن نيا
/1899/3009