آبياري تناوبي ،راهكار اصلي براي تداوم شاليكاري در مازندران

به گزارش خبرنگار ايرنا ،كارشناسان برنج ميزان آب مصرفي اراضي شاليزاري به ازاي هر هكتار را به طور ميانگين هشت تا 10 هزار مترمكعب اعلام مي كنند كه با اعمال مديريت و كارهاي فني و مهندسي مانند آبياري تناوبي و پلاستيك كشي بر روي كرت ها تا 30 درصد مي توان از ميزان آب مصرفي كم كرد.
بر پايه آمارهاي رسمي از وزارت جهاد كشاورزي، استان هاي گيلان و مازندران حدود 480هزار هكتار شاليزار دارد كه از اين اراضي، سالانه بيش از 700 هزار تن در گيلان و 950 هزار تن برنج سفيد در مازندران بدست مي آيد.
**كاهش 46درصدي ذخيره آب پشت سدهاي مازندران
مدير عامل شركت آب منطقه اي مازندران گفته كه در حال حاضر ذخيره آب پشت سدهاي استان به 125ميليون مترمكعب رسيده كه به نسبت ظرفيت 325ميليون مترمكعبي آن ،كمتر از نصف آبگيري شده است.
از آنجاييكه تامين آب 36 درصد از اراضي شاليزاري استان مازندران از طريق چاه، 15 درصد از طريق آببندان ها، 31 درصد از طريق سد و كانال و مابقي به صورت تلفيقي از منابع موجود صورت مي گيرد ، مديريت آبياري تناوبي بر منابع آب كشاورزي استان قابل اجرا است.
**صرفه جويي 30درصدي آب با اجراي آبياري تناوبي در مزارع برنج مازندران
رئيس اداره برنج جهاد كشاورزي مازندران ميزان آب مصرفي اراضي شاليزاري به ازاي هر هكتار را به طور ميانگين هشت تا 10 هزار مترمكعب اعلام كرد و گفت: با احتساب سطح شاليزاري استان 2 ميليارد مترمكعب آب مورد نياز است كه با اعمال مديريت و كارهاي فني و مهندسي مانند آبياري تناوبي و پلاستيك كشي بر روي مرزهاي شاليزاري تا 30 درصد مي توان از ميزان آب مصرفي كم كرد.
ابراهيم قربان نژاد با اشاره به اين نكته كه اب زمين هاي شاليزاري از طريق چاهها و آببندان ها تامين مي شودبه راحتي قابل مديريت است، اظهار داشت: يعني مي توان آبياري تناوبي را تا سه مرحله انجام داد.
وي توضيح داد: صد البته اگر طرح تسطيح و يكپارچه سازي زمين هاي كشاورزي استان مازندران به صورت كامل اجرا شود، به طور يقين مصرف آب در برنجكاري تا نصف يعني از 2ميليارد متر مكعب به يك ميليارد متر مكعب نيز كاهش مي يابد.
مديريت و صرفه جويي در مصرف آب از ويژگي هاي اجراي طرح تجهيز و نوسازي اراضي شاليزاري است .
مكانيزه شدن ،افزايش توليد در واحد سطح ،كاهش هزينه و از همه مهم تر كشت مجدد برنج از ديگر مزاياي اجراي طرح تسطيح و يكپارچه سازي زمين هاي شاليزاري است.
طرح تجهيز و نوسازي اراضي شاليزاري در كشور از سال 70 آغاز شد و تاكنون در 70 هزار هكتار از شاليزارهاي گيلان و 60 هزار هكتار در مازندران اجرا شده است.
قربان نژاد درباره وضعيت برنج مازندران گفت: امسال به دليل عدم تامين آبي كه در شهرستان هاي ساري و نكا بوجود آمد ،100 هكتار از شاليزارها برنج كشت نشد و سطح زيركشت اين محصول در استان به 213 هزار و 425 هكتار رسيد كه 50 هزار و 100 هكتار به انواع ارقام پرمحصول و 163 هزار و 325 هكتار به ارقام محلي اختصاص داشت.
وي افزود: در فصل برنجكاري گذشته حدود 6 هزار هكتار شاليزار در منطقه شرق استان مازندران تحت استرس كم آبي قرار گرفت.
وي گفت: همسو با ترويج اهميت آبياري تناوبي بين شاليكاران سال گذشته كلاس هاي آموزشي براي اجراي اين روش آبياري براي صاحبان بيش از 66 هزار هكتار برگزار شد كه اين دوره هاي آموزشي امسال بيشتر مي شود.
رئيس اداره برنج سازمان جهاد كشاورزي مازندران با اشاره به اين نكته كه از 163هزار هكتار سطح زير كشت ارقام محلي شامل طارم هاشمي 64 درصد، طارم محلي 29 درصد و مابقي مربوط به ساير ارقام محلي بوده است، گفت: از 50 هزار هكتار سطح زير كشت ارقام پرمحصول شيرودي 62 درصد، فجر 23 درصد ، ندا 12 درصد و مابقي سطوح مربوط به ساير ارقام پرمحصول بوده است.
قربان نژاد خاطرنشان كرد: امسال يك هزار و 431 تن انواع بذر شيرودي، فجر، ندا و طارم هاشمي از طريق شركت هاي تامين كننده بذر استان تامين و خريداري شد تا پس از بوجاري بين كشاورزان توزيع مي شود.
رئيس اداره برنج سازمان جهاد كشاورزي مازندران خاطر نشان كرد: پارسال براي تشويق و ترغيب كشاورزان به كشت ارقام پر محصول، 717 تن بذر ارقام شيرودي، فجر و ندا به صورت يارانه دار بين كشاورزان توزيع شد.
بنابر اظهارات كارشناسان يكي از اهداف اصلي شخم زمستانه شاليزارهاي مازندران و جلو افتادن زمان خزانه گيري علاوه بر افزايش توليد محصول ،استفاده بهينه از نزولات جوي و آب سطحي است.
كشت برنج با شخم و شيار ، خزانه گيري و آب تخت كردن شاليزار از ماه اسفند در مازندران آغاز مي شود و به طور معمول در اواخر ماه فروردين به مرحله نشاء مي رسد.
**آبياري نوين عامل جلوگيري از اتلاف آب و افزايش راندمان آن
معاون آب و خاك و امور فني و مهندسي سازمان جهاد كشاورزي مازندران، بخش كشاورزي را بزرگترين مصرف كننده آب كشور دانست و گفت: به لحاظ محدوديت منابع آبي، تلاش براي بهبود بهره وري از آب و تامين امنيت غذايي به عنوان بخش هاي اساسي كشاورزي اجتناب ناپذيراست.
ايرج صاعدي در گفت و گو با ايرنا همچنين با اشاره به اين نكته كه امروز عبور از كشاورزي سنتي و حركت به سوي روش هاي نوين آبياري بيش از پيش در كشور احساس مي شود، اظهار داشت: خشكسالي هاي پياپي، كاهش نزولات آسماني و افت قابل توجه سطح آب زير زميني در سال هاي اخير، ضرورت اصلاح روش هاي آبياري را بيش از نشان مي دهد.
وي خاطرنشان كرد: با بهره گيري از آبياري نوين در بخش كشاورزي از هدر رفت و اتلاف آب جلوگيري كرده و راندمان آبياري را مي توان به ميزان قابل توجهي افزايش داد.
معاون آب و خاك و امور فني و مهندسي سازمان جهاد كشاورزي مازندران افزود: هر يك درصد بهبود در راندمان آبياري در بخش كشاورزي معادل ساخت سه سد بزرگ در كشور است.
خبرنگار: سيد رضا هاشمي كروئي ** انتشار دهنده: محسن حسن نيا
6990/1899