ثروت دور ریختنی؛ زباله شهری

به گزارش خبر آنلاین و به نقل از پایگاه مدیریت شهری کرج: واقعيت اين است كه توليد روز افزون زباله از جمله كاغذ و مقوا و دفع غير اصولي آن در محيط زيست، علاوه بر هدر دادن سرمايه هاي ملي، باعث از بين رفتن منابع طبيعي مي شود. ما از گذشته رسم نامباركي را به ارث برده ايم و هنوز هم بر همان مسير حركت مي كنيم كه زباله هاي توليدي در ایران یا در خاک دفن شده یا بیشتر در طبیعت، در مناطقی نزدیک شهرها، انبار می شوند، تا بعد سوزانده شوند. همۀ این راه ها برای محیط زیست خطرناک است و باعث فرسایش خاک، آلودگی هوا، زشت کردن طبیعت و نامناسب شدن محیط طبیعی برای حیات وحش می شود.
در حال حاضر شهروندان پايتخت كشور، روزانه بیش از هفت هزار تن زباله تولید می کنند كه اين رقم در شهر كرج در مواردي به 1100 تن در شبانه روز مي رسد. تا جايي كه در همين چند روز قبل ميزان توليد زباله اين شهر روزانه 900 تن اعلام شد. مي دانيم كه توليد زباله مقادیر زیادی گاز گلخانه اي و دي اكسيد كربن توليد مى کند و حجم زیادی شيرابه از آن خارج مي شود كه سبب آلودگی آب های زیر زمینی و خاك مي شود. بخشي از پسماندهاي ما به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسان ها در شهرها، روستاها و خارج از آْنها از قبیل زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی است. بخشي ديگر پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستانها، مراکز بهداشتی، درمانی و آزمایشگاههای تخصصی طبی است. در اين ميان پس مانده های غذایی مهم‌ترین قسمت زباله است، چرا که از یک سو به دلیل تخمیر و فساد سریع، بوي نامطبوع تولید مي كند و محل مناسبی برای رشد و تکثیر مگس و سایر حشرات و جوندگان است و از سوی دیگر به دلیل قابلیت تهیه کود (کمپوست) حائز اهمیت است. ترديدي وجود ندارد كه زباله هاي بيمارستاني به دليل آثار زيانباري كه بر جاي مي گذارند بايد به طور كامل معدوم شوند.
اگر چه در دنیای امروز از زباله ها به عنوان یکی از معضلات شهری نام برده می شود، اما تابحال کسی به این پرسش پاسخ نداده است که هركدام از ما چه مسئولیتی در قبال شهر خود و آیندگان داريم؟ بارها شنيده ايم و در رسانه ها خوانده ايم كه برای تولید یک تن کاغذ باید ۱۷ درخت تناور قطع شود؛ در حالی که در همين كلانشهر كرج می توان از بازیافت زباله های خشک و مديريت بهينه مصرف از قطع شمار قابل توجهي درخت در روز جلوگیری کرد. اين همه در حالي اتفاق مي افتد كه بدانيم در اغلب كشورهاي دنيا جمع آوری زباله به شکل هفتگی صورت می گیرد.
از سوي ديگر اهمیت دفع بهداشتى زباله ها زماني بر همه روشن خواهد شد که خطرات ناشى از آنها به خوبى شناخته شوند. زباله ها نه فقط باعث تولید بیمارى، تعفن و زشتى مناظر مى گردند، بلکه مى توانند به وسیله آلوده کردن خاک، آب و هوا خسارت فراوانى را به بار آورند. به همان اندازه که ترکیبات زباله ها مختلف است خطرات ناشى از مواد تشکیل دهنده آنها نیز مى توانند متفاوت باشد. لذا جمع آورى، حمل و نقل و دفع این مواد بایستى به طریقى باشد که تاثیر خطرات ناشى از آنها بر سلامتى انسان به حداقل ممکن کاهش یابد. جاي تاسف و تاثر است كه مي شنويم هنوز 40 در صد از زباله شهر كرج در خودروهاي روباز و به صورت سنتي جمع آوري مي شود.
اگر چه در ایران بازیافت مواد قدمتى طولانى داشته و به بخشى از فرهنگ جامعه ما تبدیل شده است اما بي توجهي به همين فرهنگ ريشه دار از سوي مديران، مانع آن شده است تا با افزايش حجم توليد زباله، تفكيك به همين ميزان رشد و در چرخه فرهنگ شهروندان جاي خود را باز كند. با اين وجود همه بايد دست به دست هم دهيم و براي آنكه شهر را با كمترين خسارت به نسل هاي بعد تحويل دهيم، راهي نداريم جز آنكه مشاركت جامعه را طلب كنيم و نيروي توانمند و استعداد فرهنگي شهروندان را به كار گيريم تا بتوانيم از هدر رفت ثروت و سرمايه ملي جلوگيري كرده و هزينه هاي ناشي از جمع اوري زباله اين شهر - كه سالانه 150 ميليارد تومان است - را صرف خدمات عمومي به شهروندان كنيم. چنين كاري ميسر و ممكن است مادامي كه مردم را باور كنيم.

48