بحران آب قطب كشاورزي خراسان شمالي را تهديد مي كند

خشكيدگي يا كاهش منابع آبي شيروان كه ناشي از 15 سال خشكسالي پياپي در استان خراسان شمالي است هم اكنون كشاورزي اين شهرستان را در معرض تهديد قرار داده و كشاورزان براي برطرف شدن اين معضل از مسئولان درخواست كمك دارند.
براساس گزارش اداره كل هواشناسي خراسان شمالي ميزان بارندگي در نيمه نخست امسال در مقايسه با مدت مشابه پارسال 75 درصد كاهش داشته به طوريكه در اين مدت تنها 42 ميليمتر بارندگي ثبت شده در حالي كه اين ميزان در نيمه نخست پارسال 176 ميليمتر بوده است.
براساس اين گزارش، ميزان بارندگي شيروان كه در استان بيشترين كاهش را داشته نسبت به دوره آماري 10 ساله هم افزون بر 60درصد كاهش نشان مي دهد.
گفته مي شود، بسياري از مزارع كشاورزي اين شهرستان به ‌واسطه نبود آب از زير كشت خارج‌ شده و خطر خشك شدن باغ ها هم يكي از مهم ترين مشكلات روستائيان به واسطه كم آبي در اين خطه است.
مديرعامل شركت آب منطقه اي خراسان شمالي گفت: بارندگي هايي كه سال آبي گذشته داشته ايم 28 درصد نسبت به سال آبي بلند مدت و 37 درصد نسبت به سال ماقبل آن كاهش داشته است.
سيدابراهيم علوي در گفت و گو با ايرنا اظهار كرد: كاهش بارندگي ها باعث كاهش روان آب و كم آب شدن رودخانه ها شده است كه هم اكنون فقط 22 درصد سدهاي استان داراي آب هستند.
وي با اشاره به خشكسالي هاي سال جاري گفت: هم اكنون تقريبا آب سد شيروان خالي است كه آب آن به مصارف كشاورزي رسيده و تنها 1.5درصد سد شيروان پر است.
علوي افزود: كلا با كاهش بارندگي شاهد تاثير آن بر منابع آب زيرزميني و سطحي و كاهش آب رودخانه ها و منابع آب بوده ايم كه هم اكنون آب دهي قنوات، چشمه ها و رودخانه ها كم شده است.
مدير دفتر حفاظت و بهره‌برداري آب منطقه‌اي خراسان شمالي گفت: هم اكنون شهرستان شيروان 499 دهنه چشمه با 50 ميليون متر مكعب تخليه، 70 رشته قنات با 5.7 ميليون متر مكعب تخليه و هزار و 334 حلقه چاه با 82.7 ميليون متر مكعب تخليه دارد.
وحيد واسطه در گفت و گو با ايرنا با با بيان اينكه از مجموع كل چاه هاي شيروان 844 حلقه چاه آن غير مجاز است اظهار كرد: ميزان برداشت از چاه هاي غير مجاز 8 ميليون متر مكعب است.
وي با بيان اينكه سالانه 80 سانتي متر افت سطح آب هاي زير زميني را داريم گفت: از سال 72 تاكنون 168 ميليون متر مكعب كسري مخزن آب تجمعي داشته ايم كه 18 متر افت سطح آب هاي زير زميني بوده است.
واسطه با اشاره به كاهش بارندگي و خشكسالي سال جاري افزود: هم اكنون سد بارزو شيروان 1.5 ميليون متر مكعب آب دارد كه تقريبا 2 درصد آن پر است و اين در صورتي است كه حجم كل سد 92 ميليون متر مكعب مي باشد.
مدير جهاد كشاورزي شيروان گفت: كاهش بارش ها موجب ايجاد مشكلاتي براي كشاورزان و باغداران در اين شهرستان شده است.
سعيد خوشقامت در گفت و گو با ايرنا در خصوص اثرات خشكسالي بر محصولات اين شهرستان اظهار كرد: خشكسالي توام با سرمازدگي سبب خسارت و كاهش عملكرد 64 درصدي محصول گندم در شيروان شده است.
وي گفت: همچنين در سال گذشته بيش از 80 درصد مزارع كلزا به دليل سرمازدگي قابليت برداشت را نداشته و سطح زير كشت محصول كلزا از 943 هكتار به 120 هكتار كاهش پيدا كرده است.
خوشقامت با اشاره به اهميت توليد محصول كلزا افزود: با توجه به اينكه يكي از وارد كننده هاي روغن نباتي هستيم برنامه جهت كشت كلزا است كه بايد به صورت جدي ورود پيدا كنيم كه از كشاورزان تقاضامنديم جهت استمرار كشت گندم و رعايت الگوي كشت مبادرت به كشت كلزا داشته باشند.
مدير جهاد كشاورزي شيروان با اشاره به كاهش كلزا در اين شهرستان افزود: امسال 205 تن كلزا به مراكز خريد در شيروان تحويل داده شد.
خوشقامت همچنين با اشاره به كاهش غلات در شيروان نسبت به سال گذشته گفت: امسال سطح زير كشت گندم آبي در اين شهرستان 6 هزار و 440 هكتار و گندم ديم 15 هزار و 700 هكتار بود كه از اين سطح 18 هزار و 600 تن گندم مازاد بر نياز كشاورزان اين شهرستان به مراكز خريد تحويل داده شد.
رئيس اداره عشايري شيروان گفت: امسال 7ميليارد و 400 ميليون ريال تسهيلات خشكسالي به عشاير اين شهرستان خراسان شمالي در سال جاري پرداخت مي شود.
غلامحسن كاظمي در گفت و گو با ايرنا با بيان اينكه هم اكنون تمام مراحل پرداخت اين گونه تسهيلات طي شده است و در مرحله تخصيص است اظهار كرد: اين ميزان تسهيلات از محل ماده 10 و 12 است كه با بهره 4 درصد و باز پرداخت 5 ساله مي باشد.
وي با بيان اينكه امسال تسهيلات خشكسالي به 2 هزار و 830 نفر از عشاير اين شهرستان پرداخت مي شود گفت: به هر نفر 50 ميليون ريال تسهيلات پرداخت خواهد شد.
كاظمي با بيان اينكه امسال ميزان پرداخت تسهيلات خشكسالي عشاير اين شهرستان نسبت به سال گذشته افزايش داشته است افزود: سال گذشته هفت ميليارد ريال تسهيلات خشكسالي به 140 نفر از عشاير شهرستان پرداخت شد.
رئيس اداره عشايري شيروان گفت: با توجه به خشكسالي امسال، مراتع ضعيف بودند و كمبود علوفه داشتيم كه عشاير علوفه دستي تغذيه كردند.
كاظمي افزود: همچنين به منظور كاهش اثرات خشكسالي بر زندگي عشاير با همكاري شركت تعاوني عشايري در 6 ماهه اول سال جاري 1.587.955 كيلوگرم جو، 540 كيلوگرم كنسانتره، 168 كيلوگرم سبوس و 8 هزار و 930 كيسه 40 كيلوگرمي آرد بين عشاير شيروان توزيع شده است.
شهرستان شيروان با 157 هزار نفر جمعيت به عنوان دومين شهرستان پرجمعيت خراسان شمالي در 60 كيلومتري شرق بجنورد واقع است كه 105 هزار هكتار عرصه كشاورزي و باغي دارد.
7186/6042 خبرنگار: فاطمه مقدسي باجگيران** انتشار دهنده: سيدحسين قدسي