انبارهای لبریز، ضامن قیمت ثابت كالاهای اساسی

گرانی ارز در كشور و كاهش ارزش پول ملی، سبب شده تا جامعه با نگرانی بیشتری تغییر قیمت‌ها به‌ویژه كالاهای اساسی را دنبال كند. این در حالی است كه موج افزایش قیمت در برخی كالا‌ها مانند خودرو و میوه با شدت بیشتری آغاز شده و همین امر زمینه ایجاد دغدغه برای تأمین مایحتاج حیاتی و كالاهای اساسی در آینده را فراهم كرده است.
با این حال، دولت همواره بر این نكته تأكید دارد كه كالاهای اساسی تأمین شده است و از این بابت نگرانی وجود ندارد. استناد دولت به میزان خرید تضمینی و واردات این كالاهاست كه با ارز 4200 تومانی تضمین شده است.

درواقع دولت خرید تضمینی برخی از كالاهای اساسی موردنظر را از منابع بازارهای داخلی باهدف حمایت از تولیدات داخلی كشور، همواره در زمره برنامه‌های مهم اقتصادی خود قرار داده است؛ به‌طوری كه خریدهای تضمینی گندم، برنج و دانه‌های روغنی ( كلزا، سویا، گلرنگ و آفتابگردان) كشاورزان در زمره برنامه‌های كلیدی شركت بازرگانی دولتی ایران، مصوب شده و از سوی مراجع مربوط به این شركت اعلام می‌شود.

البته تا پیش از این، بحث توزیع كالاهای اساسی نیز بر عهده این شركت بود، اما بعد از اجرای قانون هدفمند ‌كردن یارانه‌ها (30/9/1389)، توزیع دولتی كالاهای اساسی از سوی شركت بازرگانی دولتی ایران، فقط به توزیع مصارف خاص شامل آموزشی، مصارف صنعتی و مصارف متفرقه و... منحصر شد و سیاست دولت در این زمینه، رفع كامل انحصار دولتی و كاهش تصدی‌های دولت با فعال ساختن بخش غیردولتی است.
از همین رو، اكنون بیشترین امكانات و تأسیسات نگهداری و ذخیره‌سازی گندم در كشور خصوصی است، به‌طوری كه از مجموع 749سیلو و انبار گندم، 574 عدد مربوط به بخش خصوصی بوده و تنها 175 مورد آن دولتی است.
با این حال، در سایر موارد مانند سردخانه‌ها و انبارهای ذخیره سایر كالاها و مخازن روغن، همچنان انحصار دولتی وجود دارد.

**ذخایر 90 روزه استراتژیك
بر اساس سیاست‌های كلی اقتصاد مقاومتی، ذخایر استراتژیك كالاهای اساسی به میزان 90 روز مصرف كشور است كه باهدف تضمین امنیت غذایی و آرامش روانی كشور و با حفظ ذخایر استراتژیك و مدیریت بازار صورت می‌گیرد.
از همین رو، خرید تضمینی تولیدات داخلی و واردات مطمئن كالاهای اساسی در دستور كار همیشگی دولت قرار دارد.
در 5 ماهه سال جاری نیز دولت تمام تلاش خود را كرد تا با وجود نوسانات در قیمت دلار، ذخایر مطلوبی از این كالاها در كشور تهیه كند و از آنجا كه گندم یكی از مهم‌ترین نیازهای جامعه به شمار می‌رود، همواره از اولویت بالاتری برخوردار است.

**مردم غم نان نداشته باشند
با توجه به همین اولویت بود كه خودكفایی در تولید گندم در دستور كار قرار گرفت و از سال 95 تا كنون واردات گندم صورت نمی‌گیرد. این در حالی است كه خرید تضمینی گندم در سال 91، چیزی حدود 2 میلیون تن بوده و مابقی نیاز از خارج خریداری می‌شد.
در سال‌های اخیر، در خرید تضمینی گندم از كشاورزان داخلی نیز كارنامه مطلوبی به ثبت رسیده است. در سال 1396، بالغ بر 87/8 میلیون تن گندم داخلی از كشاورزان خریداری شده است.
این در حالی است كه این مهم در سال جاری تا پایان مرداد 1397 بالغ بر 09/8 میلیون تن بوده و با توجه به این حجم خرید كه تا اكنون انجام شده است، می‌توان امیدوار بود كه به اهداف تعیین شده دست پیدا كنند.

** واردات شكر به صفر رسید
پس از گندم یكی دیگر از كالاهای اساسی كه واردات آن به صفر رسیده و تمام آن از داخل تأمین می‌شود، شكر است. طبق اعلام شركت بازرگانی دولتی، از ابتدای سال جاری تاكنون، واردات شكر به كشور صفر بوده و این در حالی است كه در سال گذشته، 137.5 هزار تن شكر به كشور وارد شد.
در تأمین برنج مورد نیاز، با وجود آن كه هنوز فصل خرید از كشاورزان شروع نشده، اما واردات آن به‌منظور تأمین نیاز داخل در جریان است؛ به‌گونه‌ای كه در 5 ماهه نخست امسال بیش از 104 هزار تن واردات برنج صورت گرفته و این در حالی است كه در مجموع، سال گذشته 177 هزار تن برنج به كشور وارد شده است .

**افزایش خرید تضمینی دانه‌های روغنی در كشور
دانه‌های روغنی نیز به‌عنوان یكی از كالاهای اساسی در كشور طبقه‌بندی شده شامل كلزا، آفتابگردان، گلرنگ و سویا می‌شود كه هر كدام فصل خرید تضمینی خاص خود را دارند و با وجود آنكه هنوز فصل خرید برخی از دانه‌ها فرا نرسیده، اما در 5 ماهه نخست سال جاری در مقایسه با مجموع سال گذشته خرید بیشتری صورت گرفته است، به‌گونه‌ای كه در سال گذشته، 286.3 هزار تن دانه روغنی در كشور خرید تضمینی شده، اما تنها در 5 ماهه نخست امسال این میزان به 330 هزار تن افزایش پیدا كرده است.

به‌طور مثال، در خصوص دانه كلزا كه خرید آن تا پایان مردادماه انجام می‌شود در سال 96، 181 هزار تن از این محصول توسط شركت بازرگانی دولتی خرید تضمینی شده و این رقم در فصل خرید امسال به 328.9 هزار تن رسیده است.
با توجه به افزایش خرید داخلی دانه‌های روغنی شاهد كاهش واردات این كالا از خارج بوده‌ایم، به‌نوعی كه در سال گذشته 138.5 هزار تن دانه روغنی به كشور وارد شده و این رقم در 5 ماهه نخست امسال 78 هزار تن بوده است.
در مجموع می‌توان گفت با نگاهی به روند واردات چهار قلم كالای اساسی نشان می‌دهد ایران از سال 90 تاكنون، شیب واردات این كالاها (به جز برنج) را منفی كرده و در شكر و گندم به خودكفایی رسیده است كه می‌تواند نشان دهنده تأمین امنیت غذایی بالاتری برای افراد جامعه و آرامش خاطر در تأمین كالاهای اساسی باشد.

گزارش از حوری قاسمی
*اداره كل اخبار چندرسانه‌ای*ایرناپلاس*