مخاطرات و تهديدات كشتار غير مجاز دام در ايلام

به گزارش ايرنا، ساليان سال است در مناطقي چون مهدي آباد، شباب، هفت چشمه، ملكشاهي و ديگر مسيرهاي ورودي يا خروجي شهرستان هاي استان شاهد ذبح و آويزان كردن لاشه هاي دام سبك و سنگين هستيم و اين موضوع ناخودآگاه به جزئي از يك فرهنگ يا بهتر بگوييم ضد فرهنگ در استان تبديل شده است.
قصابان در اين مناطق بدون رعايت موازين قانوني و بهداشتي و حتي شرعي اقدام به ذبح احشام و فروش آن به مردم مي كنند و فروش و مصرف اين دام ها با استقبال بسياري از اقشار مواجه است.
شايد از جمله دلايل اين استقبال و رغبت مردم به خريد گوشت از اين مراكز قيمت پايين آن باشد و يا اينكه اين مصرف كنندگان به خريد گوشتي كه تازه و گاه در برابر ديدگان آنها ذبح شده رغبت نشان مي دهند و ظاهر لاشه را نشانه سالم و بي عيب بودن دام مي دانند.
غافل از اينكه بيش از 800 نوع بيماري مشترك دام با انسان و با علائم پيدا يا پنهان وجود دارد كه برخي از اين علائم از چشم قصابان و فروشندگان و مصرف كنندگان مخفي است، حتي اگر لاشه دام عاري از هرگونه علائم بيماري باشد.
قصابان حاشيه شهرهاي استان ايلام با فروش گوشت و حتي راه اندازي كبابي و رستوران بخشي از گوشت خام يا كباب شده مردم و مشتريان خود را با قيمت هاي نازل تر از نرخ قصابي هاي مجاز تامين مي كنند بدون اينكه به سلامت مصرف كنندگان و بهداشت محيط توجه داشته باشند.
هرچند تلاش براي جلوگيري از فعاليت اين صنوف همواره از سوي برخي دستگاه هاي اجرايي و نظارتي وجود داشته اما اين تلاش ها با برخي كارشكني ها و مقاومت ها با شكست و ناكامي روبرو شده است.
اما از يك ماه گذشته و با جديت و حمايت قاطع استاندار ايلام طرح جلوگيري از فعاليت كشتارگاه هاي غير مجاز استان كليد خورد و از روز شنبه هفته گذشته به صورت رسمي اين برنامه اجراي آن آغاز شده است.
در قالب اين طرح قصابان و دارندگان كشتارگاه هاي غيرمجاز مرغ و طيور بايد با تمكين از قانون ذبح احشام در خارج از محيط كشتارگاه هاي رسمي و مجاز را تعطيل كرده و تمام فعاليت خود را زير نظر و با تاييد دامپزشكي و در كشتارگاه هاي مجاز انجام دهند.
هرچند در اين راستا بخشي از كشتارگاه هاي غيرمجاز با قبول اين طرح كشتار دام و طيور خود را در محيط كشتارگاه هاي مجاز انجام مي دهند اما برخي از اين واحدها با مخالفت در برابر اين طرح حاضر به پذيرش آن نيستند.
اين واحدها با تعطيل كردن مركز فعاليت خود به نشانه اعتراض سعي دارند وضعيت را به مانند سابق برگرداننده و همچون گذشته به ذبح دام و طيور در محيط هاي خارج از كشتارگاه انجام دهند.
از جمله دلايل اين افراد پرداخت پول به كشتارگاه براي ذبح احشام است در حاليكه آنها قبل از اجراي طرح، دام را به بدون پرداخت هزينه كشتار مي كردند، در كشتارگاه ناظران فني و بهداشتي قبل، حين و بعد از ذبح لاشه را بررسي و قسمت هاي بيمار و آلوده و غير قابل مصرف را خارج و از عرضه آن اندام ها به بازار مصرف جلوگيري مي كنند.
اما در كشتارگاه هاي غيرمجاز همه اندام هاي لاشه به فروش مي رسد و فروشنده در عمل تعهدي در برابر سلامت گوشت فروخته شده به مشتريان نداشته و يا گوشت بيمار و آلوده را در قالب كباب يا غذا به خورد مشتريان مي دهد، در اين اماكن از خروج اندام هاي مريض و حتي گاه اندام هاي حرام از چرخه مصرف خبري نيست.
آلوده سازي محيط زيست طبيعي و انساني به علت خروج خونابه و ضايعات دام كشتار شده و رهاسازي اين خونابه و پساب ها در محيط اطراف از ديگر مضرات وجود كشتارگاه هاي غير مجاز است كه باعث بروز بيماري هاي مختلف و آلودگي هاي محيطي مي شود.
همچنين ورودي و خروجي شهرها به علت آويزان بودن لاشه ها داراي چهره زشت و نازيبا شده و سرريز شدن خونابه لاشه هاي ذبح شده در حاشيه جاده ها در بسياري از موارد موجب ناخرسندي ماشين هاي عبوري مي شود.
اين درحالي است كه ايلام از يك واحد كشتارگاه صنعتي پيشرفته دام و 2 كشتارگاه صنعتي مرغ با ظرفيت بالا برخوردار است كه همه امكانات يك كشتار استاندارد با كمترين آلودگي محيطي را داراست.
موافقان اين طرح بر اين عقيده هستند كه با اجراي دقيق، منسجم و بدون مماشات اين برنامه سلامت محيط زيست طبيعي و انساني حفظ مي شود، گوشتي كه به دست مصرف كننده مي رسد، سالم و قابل اطمينان است، قصابي هاي داخل شهر كه نرخ مصوب دارند نيز با كمبود فروش و ركود در بازار مصرف مواجه نمي شوند.
اما مخالفان طرح نيز اعتقاد دارند كه اين قصابي و كبابي ها محلي براي كسب درآمد عده اي از مردم است كه اجراي اين طرح باعث شده كه فعاليت اقتصادي و اشتغالزايي از آنها سلب شود و برخي نيز تمايل مردم براي خريد گوشت ارزان از اين اماكن را بهانه مخالفت با اجراي اين طرح ذكر كرده اند.

** خونابه و پساب ذبح دام، تهديدي جدي برايي انتقال بيماري ها

مديركل حفاظت محيط زيست ايلام در خصوص مضرات زيست محيطي كشتار دام در محيط هاي غير مجاز گفت: كشتارگاه هاي غير مجاز محلي مناسب براي شيوع انواع بيماري ها و محل رشد و تكثير جانواران و حشرات ناقل بيماري است.
مازيار سليمان نژاد افزود: به علت اينكه خونابه اين احشام به داخل آب هاي زيرزميني و سطحي مي ريزد، عاملي مخرب و خطرناك براي آب ها و حيات آبزيان و مصرف كنندگان اين آب ها است چرا كه در اين خونابه ها انواع ويروس هاي ناقل بيماري وجود دارد.
وي اظهار كرد: همچنين ضايعات نيز سبب جمع شدن انواع وحوش، جوندگان و حشرات مي شود و با توجه به اينكه محل رهاسازي اين ضايعات از محل زندگي انسان ها دور نيست، اين ناقلان مي توانند بيماري هاي مشترك دام و انسان را به سهولت منتقل و نيز آلودگي خاك را نيز در پي دارد.
سليمان نژاد تاكيد كرد: كشتارگاه صنعتي استان ايلام با بهره مندي از واحد تصفيه خانه مجهز و مدرن از سرريز خونابه و پساب ها به محيط اطراف جلوگيري و با تبديل ضايعات به فرآورده هايي چون كود ميزان ضايعات را به حداقل رسانده و ضايعاتي كه قابليت فراوري ندارند، نيز با رعايت موازين بهداشتي امحاء مي شوند.

** كشتار دام در خارج از محيط كشتارگاه رسمي جرم است

رئيس بخش نظارت بر بهداشت عمومي و مواد غذايي اداره كل دامپزشكي استان ايلام هم گفت: طبق ماده هاي چهار و 12 دامپزشكي كشور و ماده 688 قانون مجازات كيفري تعزيرات حكومتي كشتار دام و طيور خارج از محيط كشتارگاهاي مجاز و مورد تاييد جرم محسوب شده و منع قانوني دارد.
سعيد صيديوسفي افزود: در كشتارگاه هاي صنعتي و مجاز حضور ناظران فني و بهداشتي باعث مي شود كه دام زنده قبل از كشتار مورد معاينه قرار بگيرد تا در صورتيكه دام دارو مصرف كرده يا مريض است، از كشتار آن جلوگيري مي شود.
وي اظهار كرد: همچنين حين و بعد از كشتار نيز سلامت دام مورد بررسي واقع مي شود تا اندام هايي كه بيمار يا داراي علائم بيماري شناسايي شده و از عرضه آنها به مصرف كنندگان خودداري شود و بعد تاييد نهايي دام لاك و مهر شده و برچسب سلامت مصرف دريافت مي كند.
صيديوسفي تاكيد: اما در كشتارگاه هاي غيرمجازي كه مورد تاييد دامپزشكي نيست اين روند ها طي نمي شود و سلامت دام ذبح شده داراي ترديد است و مصرف دام هاي آلوده و ناسالم باعث بروز بيماري هاي مختلفي در مصرف كننده مي شود كه در پاره اي از موارد چون تب كريمه كنگو مرگ مصرف كننده را به دنبال دارد.
صيديوسفي به اجراي طرح جلوگيري از فعاليت كشتارگاه هاي غيرمجاز اشاره و تاكيد كرد: اين طرح با توجه به حمايت و پيگيري استاندار و مشاركت دستگاه هاي مرتبط چون نيروي انتظامي، دادگستري، دانشگاه علوم پزشكي و فرمانداري ها در نقاط مختلف استان با جديت در حال اجراست.
وي افزود: اين مراكز بايد كشتار دام و طيور خود را در اماكن مجاز انجام دهند و در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوي قصابي ها و مرغداري هاي غيرمجاز با اين واحدها به شدت برخورد و پرونده آنها به محاكم قضايي ارجاع داده مي شود.
500 واحد مرغداري و 167 مركز قصابي غير مجاز در استان فعاليت مي كنند و در كنار ان يك كشتارگاه صنعتي و 11 كشتارگاه سنتي وجود دارد.
حدود 75 قصابي در شهر ايلام وجود دارد كه اكنون تنها 25 مورد آنها به فعاليت خود ادامه مي دهد، بيشتر كشتارهاي غير مجاز در مهدي آباد و حاشيه شهر ايلام فعاليت دارند كه 80 درصد آنها مجوز ندارند.
خبرنگار: زهرا موسوي ** انشتاردهنده: حسن كهزاديان
7172/6119