اگرچه برای توصیف کشاورزی ایران از صفت صنعت استفاده می‌شود و اغلب مسئولین در سخنرانی‌ها و اکثر صاحب نظران درجراید این حرفه را با نام صنعت کشاورزی خطاب می‌کنند. اما اگر چشمانمان را بخواهیم بر روی حقیقت باز کنیم خواهیم دید که به عرصه کشاورزی در طول دوره‌های مختلف توجه خاصی نشده تا اینگونه به نظر برسد که استفاده از صفت صنعت برای کشاورزی ایران اقدامی نامنصفانه است .
معدوم شدن چندین هزار تن سیب زمینی ، مقرون به صرفه نبودن برداشت سیب در سمیرم، از بین رفتن چندین هزار تن پیاز، عدم تمایل کشاورزان به برداشت هندوانه به دلیل کاهش قیمت، تنها نمونه کوچکی از تیترهایی است که رسانه‌ها در سال‌های اخیر در رابطه با کشاورزی مطرح کرده اند و نشان می دهند که بی‌برنامه‌گی و عدم سرمایه‌گذاری در عرصه کشاورزی که امنیت اقتصادی و سیاسی کشور به آن وابسته است، تا چه اندازه گسترده است .
امروزه کشاورزان ایران به دلیل محدویت‌های آبی و بی برنامه گی‌های همیشگی به سختی می‌توانند معیشت خود را از راه زراعت تامین کنند و این درحالی است که یک برنامه منسجم و علمی می تواند نه تنها معیشت آنان را بهبود ببخشد، بلکه این توانایی را هم دارد که اشتغال مولد ایجاد و بازارهای جهانی را تحت سیطره خود در آورد .
با این حال به نظر می رسد که تنها نهادی که در این زمینه به دنبال تبدیل کردن شعار به شعور و اقدام عملی است، بخش خصوصی و در راس آن اتاق بازرگانی، صنايع، معادن و کشاورزی است .
به عنوان نمونه در کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست دوره هشتم اتاق بازرگانی اصفهان تاکنون بیش از ده طرح با روش برنامه‌ریزی استراتژیک آنالیز شکاف (GAP ANALYSIS) و به دست متخصصان و نخبگان واساتید صنعت و کشاورزی بعنوان چالش‌های موجود حوزه فعالیت کمیسیون شناسایی و برنامه‌ریزی برای تحلیل آنها طبق گامهای برنامه استراتژیگ مهیا و بصورت پروپوزال علمی برای اجرا و مطالعه در یک قالب استاندارد و علمی درآمده است که از بارزترین آنها می توان به طرح ((امکان سنجی توسعه‌ای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی تولید، فرآوری و تجارت کربوهیدارات‌های گیاهی )) اشاره کرد که با توجه به کلماتی نظیرتولید ، فرآوری ، تجارت و مهمتر از آن واژه ی امکان سنجی که در نام این طرح نهفته می توان پیش بینی کرد که یک طرح جامع ، علمی برنامه ریزی شده و البته عملی است.
دکتر علیرضا نيکوئی عضو و سخنگوی کمیته راهبردی و مشاور ریاست کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی گفت: پيش زمينه تدوين این طرح به عدم تعادل میان عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی دارای هیدرات کربن از جمله سيب زمينی در بسياری از سالها و عدم سرمايه پذير بودن بخش کشاورزی به دليل نوسانات شديد قيمتها و ريسک بالای سرمايه گذاری، بر می گردد که بر مبنای آن منطقه ویژه اقتصادی در رابطه با تولید، فرآوری و تجارت این محصولات ایجاد می شود .
نيکوئی افزود: منطقه ویژه اقتصادی به منطقه ای اطلاق می شود که عوامل طبیعی ، اقتصادی و اجتماعی در آن همگون است و همچنین از برخی مزیت‌های اقتصادی نظیر حمایت‌های مالیاتی و تسهیلات بانکی برخوردار است که سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری در چنین مناطقی ترغیب می کند .
وی این طرح را یک طرح کلان وبا نگرش کاملا در تراز ملی دانست و اضافه کرد : بررسی رشد و توسعه یک منطقه اقتصادی در یک حوزه جغرافیایی مشخص ، با تاکید بر نقش آینده منطقه در اقتصادی ملی صورت می گیرد و گذشته از آن، تبعات زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه ی مورد نظر نیز لحاظ می شود.
مشاور رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را در مقياس ملی در راستای پیوستن به اقتصاد جهانی توصیف و اظهار داشت: ایجاد چنین مناطقی می توانند در ایجاد نگرش استراتژیک به زنجیره‌های تولیدکشاورزی و کاهش دست واسطه ها، کاهش قيمت تمام شده توليد و فرآوری محصولات، ایجاد اشتغال مولد ، افزایش صادرات غیر نفتی ، جلب و تشویق سرمایه گذاری داخلی و خارجی ، تجارت بین المللی و ... بسیار موثر باشد .
وی با بیان اینکه طبق نقشه راه مدون آن مرحله اول این طرح به امکان سنجی فنی و توجيه اوليه اقتصادی در خصوص پتانسیل تولید کربوهیدارت های گیاهی، ضرورت ايجاد چنين مناطقی در کشور و نهايتا انتخاب جغرافيائی چند منطقه اختصاص دارد، گفت: پس از این مرحله ارزیابی‌های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی مناطق مشخص شده توسط متخصصان و خبرگان صنعت و کشاورزی صورت می پذیرد.
نیگوئی عبور از این دوفیلتر را لازمه ایجاد یک منطقه ویژه اقتصادی برای تولید کربوهیدارت های گیاهی دانست و تصریح کرد : پس از این مرحله و اخذ مجوز های لازم، در مرحله سوم طرح اجرایی در خصوص منطقه ویژه مورد نظر تدوین می شود و به تبع آن راه برای هدايت سرمایه گذاران داخلی و خارجی هموار می گردد .
نيکوئی با بیان اینکه هزینه های مرحله اول و دوم این طرح توسط اتاق بازرگانی اصفهان تامین می شود تا نمونه عملی برای الگوبرداری سایر نهادهای متولی اموراقتصاد و تجارت بخش خصوصی باشد، گفت : شناسایی مناطق مستعد برای تولید کربوهیدرات های گیاهی و امکان سنجی توسعه ای منطقه ويژه اقتصادی توليد، تجارت و فرآوری کربوهيدرات های گياهی تا یک سال دیگر تکمیل و برای اخذ مجوز های لازم به مجلس شورای اسلامی و هیئت وزیران ارجاع داده می شود تا پس از تصویب به صورت قانونی اجرایی شود .این مراحل طبق برنامه زمانبندی تدوین شده به پیش خواهد رفت.
وی تنوع محصولات گیاهی دارای هیدارت کربن را، بسیار بالا دانست و گفت : بر اساس این طرح مواد اولیه با استاندارد های جهانی توسط کشاورزان تحت پوشش منطقه ی ویژه، تولید می شود و سپس به وسیله تشکلهای کشاورزی مبتنی بر مراحل مدون و پيشرفته بازاررسانی به مجتمع صنایع تبدیلی وارد و پس از آن، محصولات فرآوری شده بسته به نیاز به بازارهای داخلی ویا خارجی عرضه می گردد.
همانطور که گفته شد بر اساس برنامه ریزی ها و زمان بندی های صورت گرفته مراحل اول و دوم این طرح تا یک سال آینده توسط گروه علمی مشخص شده با مدیریت اینجانب در ذیل کمیسیون کشاورزی ، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان اجرا می شود . همین امر نشان می دهد که این طرح همراه با سایر طرحهای استخراج شده از برنامه استراتژِک کمیسیون با بسیاری از طرح های عرصه ی کشاورزی که با دیدی سطحی و بدون در نظر گرفتن تبعات اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی تدوین می شود متقاوت خواهد بود و در صورت بذل مساعدت مجموعه عوامل محیط بیرونی کمیسیون از قبیل مجلس و نهادهای مربوط به دولت در سطح استان و کشور برای همراهی و همسویی به منظور تسریع در درک جامعیت و ضرورت آن، پشتیبانی نهادی و صدور مجوز های اجرایی، می توان انتظار داشت که در آینده ای نزدیک بتوان از حرفه ی کشاورزی با عنوان صنعت کشاورزی یاد کرد.
نظر شما