کاندیدای جایزه آلترناتیو نوبل جهان و فعال محیط زیست ضد جهانی سازی خواستار جنبش کارشناسان برای مطلع کردن ملت و دولت از عواقب استفاده محصولات تراریخته شد و به برخی دلایل مخاطرات پشت پرده تلاش برخی برای تجاری سازی زودهنگام محصولات کشاورزی تراریخته اشاره کرد.   دکتر واندانا شیوا از کشور هندوستان یکی از سخنرانان اصلی و شاخص سومین همایش بین المللی توسعه تجارت و بازار محصولات ارگانیک در تهران با موضوع "آزادی بذر"در حاشیه این همایش و در گفتگوی کوتاهش با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، نکات تکان دهنده دیگری را هم به مفاد سخنرانی اش در همایش اضافه کرد. وی با بیان این که مبحث مهندسی ژنتیک، پتنت (patenting) و تبدیل دانه به بسته‌های پرهزینه مالکیت معنوی از مسائل مهم در این حوزه است که تمام دغدغه کاری من را تشکیل می‌دهد، گفت: شرکت‌های چندملیتی چون "مونسانتو" با کمک‌های قابل توجهی که از بانک جهانی، سازمان تجارت جهانی، دولت ایالت متحده و حتی خیریه‌های مانند بنیاد "بیل" و " ملیندا گیس" می‌گیرند به دنبال این هستند که انحصاری از بذر تا ظرف غذا ایجاد کنند. آن ها در تلاش برای تحمیل "جهانی کردن غذا" هستند. وی تصریح کرد: غذا سلاح جنگی امروز است و در این میان مونسانتو با تولید محصولات تراریخته، کنترل غذای مردم و در نهایت تسلط بر جهان را خواهان است. شیوا البته در گفت و گو با خبرنگار ما این نکته را هم در معرفی شرکت مونسانتو یادآور می شود که شرکت مونسانتو که هم اینک در زمینه اصلاح ژنتیکی موادغذایی و بذر محصولات کشاورزی فعال است، نخستین تولیدکننده د.د.ت، پی.سی.پی و عامل نارنجی (بمب‌های شیمیایی در جنگ ویتنام) در جهان محسوب می‌شود.   کاهش 50 درصدی پروانه‌ها در مزارع تراریخته آمریکا این فعال حوزه محیط زیست در ادامه گفت: محصولات تراریخته (GMO)را از سه جنبه اقتصادی، محیط‌‌ زیست و اجتماعی می‌توان بررسی کرد. شیوا گفت: قیمت بذور محصولات تراریخته حدود سه تا چهار برابر بذرهای غیراصلاح‌شده است. برای تامین هزینه‌ها، کشاورزان باید سطح زیر کشت بالای برای یک محصول اختصاص دهند. در کشور هند 11 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تنها به کشت تک محصول پنبه اختصاص یافته است. ایجاد زراعت تک‌کشتی باعث می‌شود تنوع زیستی جانداران را کاهش می‌دهد. در کشور امریکا 70 میلیون سطح زیرکشت محصولات تراریخته باعث شده جمعیت پروانه 50 درصد کاهش یابد. از دیگر اثرات زیست‌محیطی محصولات دستکاری ژنتیکی شده از بین رفتن میگروارگانیسم‌های مفید خاک و کاهش حشرات گرده‌افشان در مزارع است. وی در ادامه یادآورشد: شرکت‌های تولید کننده بذور و محصولات تراریخته ادعا می‌کنند جمعیت جهان رو به افزایش است (در سال 2030 حدود 8 میلیارد424 میلیون نفر) و باید 2/7 میلیارد نفر را سیر کرد؛ من به آنها می‌گویم: با حفظ همین تنوع زیستی می‌توان کره زمین را غذا داد. وی خاطر نشان کرد: ایجاد کشاورزی صنعتی و از بین رفتن اقتصاد محلی، باعث شده است مبارزه بین میلیون‌ها کشاورز خرده‌پا با شرکت‌های غول‌پیکر تولید بذر تراریخته ( مانند مونسانتو، بایر، سینجنتا ...) اتفاق افتد که در نهایت آن آمارهای نگران‌کننده آسیب‌های اجتماعی چون بیکاری، افسردگی و خودکشی در میان کشاورزان کشوری چون هندوستان دیده می شود.   دولت‌ها محصولات تراریخته را تجاری‌سازی نکنند شیوا که سخنرانی اش در جریان سومین همایش بین المللی ارگانیک در تهران با اقبال حاضران مواجه شده بود و آن ها را تحت تاثیر قرار داد، در ادامه گفت: من مشکلی با بیوتکنولوژی کشاورزی و مهندسی ژنتیک ندارم و تنها می‌خواهم به دولت‌مردان بگوییم تا زمانی که تحقیقات و آزمایش‌های علمی به نتایج قطعی و دقیقی نرسیده است و اثرات مضرر آن بر روی انسان و محیط زندگی آن ها مشخص نشده است، اجازه تجاری‌سازی آن را ندهید.     او در ادامه افزود: این شرکت‌ها مردم جهان را به عنوان موش‌های آزمایشگاهی خود انتخاب کرده‌اند که نتیجه آن می‌شود سونامی سرطان در جهان! آیا بین آمارهای رو به رشد بیماری اوتیسم و محصولات دستکاری‌شده ژنتیک ارتباطی نیست؟! وی با بیان این که شرکت‌های تولید کننده بذور اصلاح ژنتیکی معتقدند در راستای سیاره سبز (عاری از سموم شیمیایی و علف‌کش‌ها) حرکت می‌کنند، گفت: این در حالی است که بین سال‌های 1996 تا 2008 کشاورزان آمریکایی 383 میلیون پوند علف‌کش بیشتر بر روی محصولات تولیدشده به روش ژنتیکی استفاده کردند! شیوا که در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران هم با همان شور و حرارت سخنرانی اش به مانند یک فعال محیط زیستی دغدغه مدار اظهار نظر می کرد، ادامه داد: مصرف بیش‌تر «راندآپ» در نتیجه هجوم علف‌های هرز به‌دلیل مقاومت این گیاهان به علف‌کش‌ها بود و این مسئله باعث شد کشاورزان حتی نسبت به دوره مشابه سال‌های قبل علف‌کش بیشتری استفاده کنند که نه تنها باعث مضرات محیطی می‌شود، بلکه باقی‌مانده این سموم در گیاهان نیز افزایش می‌یابد، برای مثال «راندآپ» ارتباط مستقیمی با افزایش نازایی در مردان و زنان، اختلالات هورمونی و کاهش تولد و نیز انواع سرطان ها دارد. کاندیدای جایزه آلترناتیو نوبل جهان با انتقاد از دولت امریکا در تصویب لایحه " حمایت از مونسانتو" که در آن محصولات این شرکت بدون برچسب‌گذاری به فروش می‌رسد، گفت: دولتمردان دست کم باید حق " آزادی خرید مردم" را با برچسب‌گذاری‌ روی محصولات تراریخته رعایت کنند. وی در پایان پیرامون انگیزه های سفرش به ایران و آنچه از نگاه مسوولان ایرانی به تولید یا واردات محصولات تراریخته دیده است، ترجیح داد فقط بگوید: آینده محصولات تراریخته در ایران بستگی به جنبش کارشناسانی دارد که با مطلع کردن دولت از عواقب استفاده محصولات تراریخته، آن ها را در تصمیم‌گیری درست به نفع مردم یاری کنند.   لازم به ذکر است جایزه نوبل آلترناتیو یا Right Livelihood Award جایزه‌ای سالانه برای فعالان و کنش‌گران در زمینه‌های حقوق بشر، بهداشت، حفظ محیط زیست، آموزش و صلح در سراسر دنیا است. البته این جایزه ربطی به جایزه نوبل ندارد. جایزه ای که در سال ۱۹۸۰ توسط یاکوب فون اوکسکول، نظریه‌پرداز و عضو سابق پارلمان اروپا با فروش آلبوم تمبرهایش به ارزش یک میلیون دلار بنیان‌گذاری شد. دکتر واندانا شیوا در سال 2008 میلادی از کاندیدای برنده این جایزه بود./   خبر: زینب هاشمی