به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس توجه به توسعه کشت و افزایش تولید دانه‌های روغنی از جمله اهداف مداوم وزارت جهاد کشاورزی طی دهه‌های گذشته بوده که به رغم ارائه طرح‌های مختلفی برای آن به نتیجه‌ نرسیده و حتی روند تولید دانه‌های روغنی در چند سال گذشته کاهشی بوده است.  وابستگی به واردات بیش از 90 درصدی روغن در یکی دو سال اخیر نتیجه عدم تولید کافی ماده اولیه و مورد نیاز تأمین روغن، یعنی دانه‌های روغنی است، روندی که کاملا مغایر با اهداف اقتصاد مقاومتی است. ناگفته نماند که مطابق نظر مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، یکی از معضلات جدی برای تولید دانه‌های روغنی و اینکه کشاورزان رغبت چندانی به کشت این محصولات ندارند به صرفه نبودن تولید و عدم وجود بازار مناسب برای این محصول است. در چند سال اخیر و با تغییر رویکرد دولت در تنظیم بازار به نفع مصرف کننده واردات روغن خام افزایش قابل توجهی داشته و به دلیل همین سیاست بازار تولیدات داخل شدیدا مختل شد و با گذشت زمان و با آسیب دیدن ساختارها در زنجیره ارزش تولید روغن، مصرف کننده هم در نهایت متضرر شد. براساس این گزارش: رویکرد وزارت جهاد کشاورزی در دو سال گذشته توجه به تولید دانه‌های روغنی و کاهش واردات بوده و اقداماتی هم در این زمینه انجام شده است که باید منتظر آن در آینده بود. علیرضا مهاجر مجری کشت دانه‌های روغنی وزارت جهاد می‌گوید: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که تولید باید در اولویت قرار گیرد، برنامه‌ 10 ساله‌ای برای تولید دانه‌های روغنی طراحی شده تا بر اساس آن وابستگی 95 درصدی به واردات روغن را به 20 درصد کاهش دهیم و بتوانیم 75 درصد از روغن مورد نیاز خود را در پایان این دوره از تولیدات داخلی تأمین کنیم. البته ناگفته نماند طرح و برنامه‌ریزی برای تولید در دهه‌های گذشته همواره وجود داشته، اما میزان تولید دانه‌های روغنی بخصوص در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که  آنچه که باید از این طرح‌ها باید حاصل می‌شده به دست نیامده است، اگر چه در مقطعی تا حدودی جوابگوی تولید هم بوده‌اند اما در مجموع  میزان تولید دانه‌های روغنی  و وابستگی به واردات روغن و نهاده‌های دامی حاکی از آن است که طرح‌ها یا مناسب نبوده‌اند و یا اجرای آن به خوبی صورت نگرفته است. در اوایل دهه 70 وزارت جهاد کشاورزی سابق موضوع افزایش دانه‌های روغنی را به صورت جدی در برنامه کار خود قرار داد و طرح توسعه کشت دانه‌های روغنی را با محوریت کشت کلزا تهیه کرد. در ادامه در سال 82 وزارت جهاد کشاورزی طراحی تحت عنوان تأمین منابع روغن نباتی کشور تهیه و اجرا کرد که در آن هدف رسیدن به خودکفایی 75 درصدی در تولید روغن در سال 1393 بود که آمارهای موجود نشان می‌دهد که درصد خوداتکایی در سال 93 حدود 13 درصد و در سال 94 کمتر از 10 درصد رسیده است. اما همانطور که ذکر شد وزارت جهاد کشاورزی برنامه 10 ساله‌ای برای افزایش سطح زیر کشت دانه‌های روغنی و کاهش وابستگی به واردات روغن تدوین کرده است و در سال زراعی جاری نیز، به گفته عباس کشاورز معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی با انجام اقداماتی از جمله آموزش به کشاورزان توسط متخصصان استرالیایی و صربستانی، تهیه بذر مناسب که یکی از معضلات توسعه کشت دانه‌های روغنی تأمین بذر مرغوب توسط کشاورزان در سال‌های اخیر بوده سطح زیر کشت دانه‌های روغنی از 40 هزار هکتار به 80 هزار هکتار افزایش یافته است. وی اظهار امیدواری کرده که تولید دانه‌های روغنی در سال زراعی جاری از به دو برابر سال گذشته و حدود 300 هزار تن می‌رسد که اگر به این مهم دست یابیم در گام اول می‌تواند دلگرم کننده و امیدبخش برای ادامه مسیر آینده باشد. البته رسیدن به اهداف کاهش وابستگی در واردات روغن و افزایش تولید دانه‌های روغنی به گفته مهاجر مجری کشت دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی بستگی به خرید و پرداخت پول به موقع به کشاورزان دارد و در صورت تحقق این امر در آینده مشکلی به عنوان دانه روغنی در کشور نخواهیم داشت. اگرچه شرایط لازم برای توسعه کشت دانه‌های روغنی خرید و پرداخت به موقع پول به کشاورزان است اما امسال کشاورزان برای فروش محصول خود به بخش خصوصی در مقطعی با مشکل مواجه شدند که البته با برگزاری جلسات و رایزنی بین بخش خصوصی و وزارت جهاد این مشکل تا حدود زیادی مرتفع شده است. علی اکبر مهرفرد قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور بازرگانی هم می‌گوید: به هرحال در هر کاری مشکلاتی وجود دارد، اما در مجموع مشکل عمده‌ای برای فروش دانه‌های روغنی وجود ندارد و بخش خصوصی در حال خرید است. براساس این گزارش: سالانه 4 میلیارد دلار صرف واردات روغن و کنجاله می‌شود که اگر این رقم را طی سال‌های پیش‌رو کاهش دهیم قطعا گام مثبتی در راستای کاهش وابستگی، جلوگیری از ورود ارز و از همه مهمتر اقتصاد مقاومتی برداشته‌ایم. بنابراین وزارت جهاد کشاورزی در مجموع در راستای تولید دانه‌‌های روغنی وظیفه سنگینی به عهده دارد و علاوه بر اینکه کشاورز را به عنوان بخش خصوصی باید راغب به کشت این محصولات کند، بلکه باید صنایع روغن‌کشی و روغن نباتی را هم به عنوان بخش خصوصی و خریدار این محصولات متمایل به خرید کند که به نظر می‌رسد کار ساده‌ای نیست و تلاش و برنامه‌ریزی بسیار منسجمی را می‌طلبد.  انتهای پیام/  http://fna.ir/8N1MOL